به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «سیمین بهبهانی شاعر و تکاپوگر مدنی» نوشته کامیار عابدی به‌تازگی توسط انتشارات جهان کتاب منتشر و راهی بازار نشر شده است. این کتاب، هشتمین عنوان از مجموعه «هزارتوی نوشتن» است که این ناشر چاپ می‌کند.
سیمین‌برِ خلیلی معروف به سیمین بهبهانی، متولد سال ۱۳۰۶ و درگذشته به سال ۱۳۹۳ است که به عنوان یکی از غزلسرایان به‌نام معاصر شعر فارسی شناخته می‌شود. او در بیش از ۷۰ دهه شعرگویی دو دوره مهم داشته است؛ سنت/نوسنت‌گرایی و نوگرایی. او دو دوره مذکور را با تمرکز روی قالب غزل طی کرده است. کتاب پیش رو که تک‌نگاری کامیار عابدی درباره این شاعر است، علاوه بر شناخت زندگی در یک فصل، تحلیل شعر او را در ۵ فصل دیگر شامل می‌شود. ۴ فصل دیگر این کتاب نیز به ابعاد شخصیتی بهبهانی اختصاص دارد. به‌علاوه گفتگویی تفصیلی با بهبهانی که در سال ۸۶ انجام شده در کنار آرا و نظرات برخی از اهالی ادبیات در این کتاب چاپ شده است.
سیمین بهبهانی فقط شاعر نبوده و به عنوان ترانه‌سرا و منتقد ادبی هم فعالیت می‌کرده است. عابدی در کتابش به این وجوه از فعالیت‌های ادبی این شاعر هم پرداخته است. فعالیت‌ها یه به قولی تکاپوهای مدنی بهبهانی مانند حماسه‌سرایی در دفاع از میهن و مدح مقاومت رزمندگان برابر تهاجم دشمن و تلاش برای احقاق حقوق زنان و کودکان هم از جمله وجوه زندگی بهبهانی است که عابدی در این کتاب به آن‌ها پرداخته است.
کتاب پیش رو ۱۲ فصل دارد که عناوین‌شان به‌ترتیب عبارت است از: نگاهی به زندگی، بهبهانی و تکاپوهای مدنی، گام‌های نخست در شعر، نوسنّت‌خواهی و تغزل‌گرایی در شعر، دوره گذار در شعر، نواندیشی و نوگرایی گسترده در غزل، بهبهانیِ شاعر، بهبهانی و ترانه‌سرایی، بهبهانی: تحلیل‌گر شعر، بهبهانی: داستان‌نویس یا روایتگر؟، گفت‌وگویی با بهبهانی، در آیینه آراء.
پس از این فصول هم کتاب‌شناسی سیمین بهبهانی درج شده است.
در قسمتی از این کتاب می‌خوانیم:
ذ) بهبهانی گاه از سعدی هم انتقاد می‌کند. در مثل، «نمی‌دانیم او، که ترکان‌خاتون را چنان مدح کرده است، چگونه شوهر دوم و قاتل او سلجوق شاه را نیز مدح گفته»است (یاد بعضی نفرات، ویرایش ۲، ص ۱۳۴). با این‌همه، از میان همه قصیده‌های ستایشورانه شاعران قدیم «فقط بعضی قصاید سعدی را دوست دارم که بی‌تغزل و تشبیب و تخلص رسمی، به همه آیین‌های درباری دهن‌کجی می‌کند» (همان، ویرایش ۱، ص ۶۷۰). البته، اهمیت گلستان در نظر او به‌مراتب بالاتر از این شعرهاست. این، کتابی است که «بیش‌تر از هر شعری بر زبان‌ها جاری بوده و تارهای عاطفی وجود مردم را مرتعش ساخته است.» (همان، ص ۵۹۷). وزن عروضی یا بهتر بگوییم موسیقی در این کتاب به نحوی «سیال» و «بنا به ظرفیت کلام خود شکل می‌پذیرد» (همان، ص ۵۳۱). اما فراتر از همه ویژگی‌هایی از این‌دست، او ویژگی زبان در کلیت خود را در آثار سعدی در نظر می‌آورد: «آثار سعدی دستور زبان است. درباره دستور زبان چه می‌توان نوشت جز همان که هست؟» (همان، ص ۵۱۶).
ر) سیمین زیبایی غزل‌های حافظ را در وجه منشوری آن‌ها می‌داند: «همیشه حرف تازه‌ای برای گفتن دارد و هرلحظه به شکلی درمی‌آید» (سبز و بنفش و نارنجی، ص ۲۶). در مقابل، ارزش غزل‌های مولانا به «تفکر، ابداع، تصویر و به طور کلی، ذهن سودایی و پر تخیّل» او مربوط است (یاد بعضی نفرات، ویرایش۱، ص ۶۶۱). به‌طور کلی، از نظر این شاعر، که هنر اصلی‌اش در غزل‌سرایی است، سعدی و مولوی و حافظ رتبه اصلی غزل‌سرایی را در زبان فارسی احراز کرده‌اند:
«حافظ را از جهت کمال غزلش در همه ابعاد، سعدی را از جهت روانی و انتقال عاطفه و ملموس بودن احساسش، و مولوی را از جهت اندیشه و تصویر و شور و حال غیرعادی غزلش می‌پسندم» (همان، ص ۶۶۰).
این کتاب با ۲۲۸ صفحه، شمارگان هزار نسخه و قیمت ۲۹ هزار تومان منتشر شده است.
نظر شما